Sermaye Piyasası Kurulu (“Kurul”), Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği’nde (“GSYF Tebliği”), 21 Eylül 2024 tarihinde ve 32669 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ” (“Değişiklik Tebliği”) ile bazı önemli değişiklikler yapmıştır.
Değişiklik Tebliği ile girişim sermayesi yatırım fonlarına (“GSYF” veya “Fon”) aşağıdaki konularda yeni düzenlemeler getirilmiştir.
Fon Bilgilendirme Dokümanlarına Getirilen Yenilikler ve Fon İhraç Sözleşmesi
Fon bilgilendirme dokümanları kapsamından yatırımcı bilgi formu çıkarılmıştır. Fon içtüzüğü ve fon ihraç belgesi, fon bilgilendirme dokümanları tanımı kapsamında kalmıştır.
Fon ihraç belgesi değişikliklerinde artık Kurul onayı aranmayacak olup GSYF kurucularına birtakım yükümlülükler getirilmiştir. Buna göre, ihraç belgesi değişiklikleri ilgili mevzuat ve ihraç belgesi standartları uyarınca kurucunun sorumluluğundadır.
GSYF bilgilendirme dokümanlarında, “yatırımcının yatırım kararını etkileyebilecek ve önceden bilgi sahibi olması gereken nitelikteki” değişikliklerin en az 30 (otuz) gün öncesinde yatırımcıya bildirilmesi gerekmektedir. Bu kuralın istisnası olarak, “katılma payları fon süresi içerisinde” iade edilebilen fonlarda mevcut katılma paylarının %65’inden (yüzde altmış beş) fazlasını temsil eden katılma pay sahiplerinin ve “katılma payları fon süresi sonunda” iade edilebilen fonlarda tüm katılma pay sahiplerinin yazılı onaylarının alınması halinde, değişikliklerin yürürlüğe girmesi için beklenmesi gereken söz konusu 30 (otuz) günlük süre kuralı uygulanmayacaktır.
Yeni bir kavram olarak, fon ihraç sözleşmesi getirilmiş olup fon ihraç sözleşmesi GSYF ile katılma payı sahipleri arasında bireysel veya toplu olarak akdedilen ve asgari unsurlarının GSYF Tebliği’nin ekinde sayıldığı standart bir sözleşme olarak tanımlanmıştır. Fon katılma paylarının nitelikli yatırımcıya satışından önce yatırımcılar ile fon ihraç sözleşmesinin imzalanması zorunlu hale getirilmiş olup yatırımcı sözleşmesinin imzalanmasının ise ihtiyari olduğu vurgulanmıştır.
Yatırımcı sözleşmesi, Fon ile katılma payı sahipleri arasında bireysel veya toplu olarak imzalanan fon içtüzüğü, ihraç belgesi ve fon ihraç sözleşmesi kapsamına alınmayan hususları düzenleyen ihtiyari bir sözleşme olarak tanımlanmıştır.
Yatırımcı sözleşmesinde Tebliğe, fon iç tüzüğüne, fon ihraç sözleşmesine aykırı hükümlere yer verilemez.
Fon ihraç sözleşmesinde dikkat edilmesi gereken bazı hususlar aşağıdaki gibidir:
Yatırımcı haklarını ciddi şekilde zedeleyen ve kurucuya tek taraflı olağanüstü haklar sağlayan hükümlere yer verilmemelidir.
İspat yükümlülüğünü yatırımcıya yükleyen herhangi bir kayda yer verilmemelidir.
Anlaşılır ve açık bir dil kullanılmalı, yatırımcının metni okumasını zorlaştıracak veya engelleyecek karakter ya da yazı boyutları kullanılmamalıdır.
Tebliğ, fon içtüzüğüve ihraç belgesine aykırı hükümler bulunmamalıdır.
Fon katılma payı değerlerine fon ihraç belgesinde değil fon ihraç sözleşmesinde yer verilecektir.
Fon ihraç sözleşmesinin bir örneği portföy saklayıcısına iletilecektir.
Fonun Kamuyu Aydınlatma Platformu sayfasında fon ihraç sözleşmesinin bir örneği yer alacaktır.
Yatırımcıların katılma paylarının fona iadesine ilişkin esaslar fon ihraç belgesinde değil, fon ihraç sözleşmesinde belirlenecektir. Bunun yanında hesaplama ve uygulama esaslarına da fon ihraç sözleşmesinde yer verilecektir.
Katılma payı sahiplerine yapılacak içtüzük değişikliği bildirimine dair sebepler azaltılmış olup buna göre yatırımcıların yatırım yapma kararını etkileyebilecek ve önceden bilgi sahibi olunmasını gerektirecek nitelikte değişiklikler, katılma payı sahiplerine değişikliklerin yürürlük tarihinden en az 30 (otuz) gün önce en uygun haberleşme aracıyla bildirilecektir.
Katılma paylarının satışı, fona iadesi ve nitelik yatırımcılar arasında pay devrine ilişkin esasların fon ihraç sözleşmesinde belirtilmesi zorunlu tutulmuş ve kurucunun bazı durumlarda katılma paylarının geri alımını erteleyebileceği belirtilmiştir.
Önceden yatırımcı sözleşmesinde yer verilen, fonun kuruluş masraf ve giderleri ile portföy oluşturulmasına ilişkin danışmanlık hizmetleri için alınan ücretlere ve tahsil esaslarına artık fon ihraç sözleşmesinde yer verilecektir. Ayrıca, önceden fon ihraç belgesinde yer alan, fondan karşılanan tüm giderlerin fon toplam değerine göre belirlenen üst sınırı da fon ihraç sözleşmesinde yer alacaktır. Eğer performans ücreti bu sınıra dahil edilecekse, bu durumun da fon ihraç sözleşmesinde belirtilmesi zorunludur.
Fon Malvarlığının Teminat Gösterildiği Yeni Haller
Fon malvarlığının teminat gösterilebileceği ve rehnedilebileceği yeni işlemler tanımlanmıştır. Buna göre, Fon adına kredi alınması ve türev araç işlemlerinin yanı sıra finansman sağlanması ve fon adına taraf olunan benzer nitelikteki işlemlerde fon malvarlığı teminat gösterilebilecek ve rehnedilebilecektir. Fon malvarlığının teminat gösterilmesi için ihraç belgesi ve içtüzükte hüküm bulunması şart iken Değişiklik Tebliği ile içtüzükte hüküm bulunması yeterli görülecektir.
Fon Sepeti Fon ve Şemsiye Fona bağlı GSYF
Değişiklik Tebliği ile birlikte GSYF’ler şemsiye fon ve fon sepeti fonu şeklinde kurulabilecektir.
GSYF’nin Şemsiye Fona bağlı kurulması halinde:
Şemsiye fona bağlı GSYF’nin her katılma payı ihracı için ayrı ihraç belgesi düzenlemesi gerekmektedir. Şemsiye fona bağlı her bir GSYF’nin varlık ve yükümlülükleri birbirinden bağımsız olacaktır. Şemsiye fonun tasfiyesi veya devri halinde, ona bağlı fonların da tasfiye edilmesi ya da devri gerekecektir. GSYF Tebliği hükümleri, her bir GSYF için ayrı ayrı uygulanacaktır.
Şemsiye fon için yapılacak giderlerin, kuruluş giderleri ve katılma payı ihraç giderleri hariç, fonların toplam değeri dikkate alınarak oransal olarak fonların portföylerinden karşılanacaktır.
Şemsiye fona bağlı ilk fonun ihraç başvurusunun, fon içtüzüğünün tescilinden itibaren 6 (altı) ay içinde yapılması aksi takdirde fon içtüzüğünün terkin ettirilmesi için Kurul’a başvurulması gerekmektedir. Bu süre, makul gerekçelerin varlığı halinde ise bir kez olmak üzere altı ay daha uzatabilecek olup, ayrıca şemsiye fona bağlı fonların tasfiyesi durumunda, ticaret sicilinden terkin işlemi yapılmaksızın tasfiye yeterli kabul edilecektir.
GSYF’nin Fon sepeti fonu olarak kurulması halinde:
Fon sepeti fonunun toplam değerinin en az %80’inin (yüzde seksen), ihraç belgesi Kurulca onaylanmış girişim sermayesi yatırım fonlarından oluşması gerekmekte ve fonun ünvanında "Fon sepeti" ibaresi bulunması zorunlu olmaktadır. Fon portföyüne alınan katılma payları için ödenen yönetim, performans, giriş ve çıkış ücretlerinin, toplam gider oranının hesaplanmasında bir gider kalemi olarak dikkate alınacağı; ayrıca, fon sepeti fonlarının başka fon sepeti fonlarına yatırım yapamayacağı düzenlenmiştir.
GSYF’lerin Yurtdışı Girişim Şirketi Yatırımlarında Kolaylık
GSYF Tebliği, GSYF’lerin yurtdışındaki girişim şirketlerine yatırım yapabilmesi için ilgili yurtdışındaki girişim şirketinin yatırım yapılan tarihe en yakın tarihli finansal tablolarına göre varlıklarının %80’inin (yüzde seksen) Türkiye’de kurulu bağlı ortaklıklardan veya iştiraklerinden oluşması zorunlu iken Değişiklik Tebliği ile bu oran %51’e (yüzde elli bir) indirilmiş ve GSYF’lere yurtdışı yatırımlarında kolaylık sağlanmıştır. Bununla beraber, yurtdışında kurulu şirketlere yatırım yapılırken anonim ya da limited şirket olma zorunluluğunun aranmayacağı belirtilmiştir.
Girişim Şirketlerine Yeni Tanım
Gayrimenkul ve/veya gayrimenkule dayalı varlıkları son yıllık finansal tablolarına göre aktif toplamının en az %40’ını (yüzde kırk) oluşturan şirketler ve esas faaliyet konusu müteahhitlik olan şirketler, artık girişim şirketi olarak kabul edilmeyecektir. Bu kural 21 Eylül 2024 tarihinden sonraki yatırımlar için geçerli olacaktır.
Girişim Sermayesi Yatırım Sınırlamaları
Değişiklik Tebliği ile; Fonun girişim sermayesi yatırımlarına aşağıdaki sınırlamalar getirilmiştir.
Fon, halka açık şirketlerin borsada işlem görmeyen paylarına fon toplam değerinin en fazla
%20’si (yüzde yirmi) oranında yatırım yapabilecektir. Bu portföy sınırlamasına uyulması için Fonlara 31 Aralık 2025 tarihine kadar süre verildi.
Fon katılma payına sahip olan yatırımcılar, yönetim kontrolüne sahip olduğu şirketler ve ilişkili taraflarına fonun toplam değerinin en fazla %20’sini (yüzde yirmi) oranında yatırım yapabilecektir. Bu kural 21 Eylül 2024 tarihinden sonraki yatırımlar için geçerli olacaktır.
Fonun unvanında fon sepeti ibaresi bulunanlar hariç tutulmak üzere, GSYF, diğer bir GSYF’nin katılma paylarına fon toplam değerinin en fazla %25’i (yüzde yirmi beş) oranında yatırım yapabilecektir. Bu portföy sınırlamasına uyulması için Fonlara 31 Aralık 2025 tarihine kadar süre verildi.
Yurtdışında yerleşik olup borsada işlem görmeyen ve gelişme potansiyeli taşıyan şirketlere fon toplam değerinin azami %10’u oranında yatırım yapılabiliyor iken bu oran %15’e (yüzde on beş) çıkarıldı. Bu yatırımlar girişim sermayesi yatırımı olarak değerlendirilmemektedir. Bahsedilen sınırlama, yurtdışında yerleşik gerçek veya tüzel kişilerin fonun katılma paylarına sahiplik oranlarına göre değişkenlik gösterecek şekilde uygulanır ve söz konusu yatırımlar da girişim sermayesi yatırımları sınırlamalarına dahil edilir. Katılma payı sahipliğine göre söz konusu sınırlama oranları aşağıdaki gibidir:
%20 (yüzde yirmi)-%30 (yüzde otuz) katılma payı sahipliğinde sınırlama %30 (yüzde otuz),
%30 (yüzde otuz)-%50 (yüzde elli) katılma payı sahipliğinde sınırlama %50 (yüzde elli),
%50 (yüzde elli)-%80 (yüzde seksen) katılma payı sahipliğinde sınırlama %80 (yüzde seksen),
%80 (yüzde seksen) ve üzeri katılma payı sahipliğinde sınırlama %100 (yüzde yüz)
Fon katılma payı karşılığında tahsil edilen tutarın yurt dışı kaynaklı olduğunun belgelenmesi durumunda da buradaki sınırlamalar geçerli olacaktır. Hesap dönemi sonunda, yurt dışında yerleşiklerin sahiplik oranları portföy saklayıcısı tarafından kontrol edilir. MKK, kişilerin yurt dışında yerleşik olup olmadığını belirlemek için gerekli altyapıyı sağlar.
Nitelikli Yatırımcıların Kaynak Taahhütlerine İlişkin Değişiklik
Nitelikli yatırımcılardan, katılma paylarının nitelikli yatırımcıya ilk satışından sonraki 2 (iki) yıl içinde tahsil edilmesi gereken asgari kaynak taahhüdü 2024 yılı için 50.000.000 TL (elli milyon Türk Lirası) olarak belirlenmiştir. Bu düzenlemedeki en önemli değişiklik, yukarıda bahsedilen 2 (iki) yıllık sürenin Değişiklik Tebliği ile 1 (bir) yıla indirilmesi olmuştur.
SAFE (Simple Agreement for Future Equity) ve Borç Sermaye Karması Sözleşmeler
(Convertible) ile Girişim Sermayesi Yatırımları
Değişiklik Tebliği ile girişim sermayesi yatırımları kapsamına önemli bir ekleme yapılmıştır. Yeni düzenlemeye göre girişim şirketlerine ileri vadede ortak olma hakkı veren ya da verecek sözleşmeler yoluyla yapılan yatırımlar girişim sermayesi yatırımı olarak kabul edilecektir. Bu kapsamda, Kurul tarafından Simple Agreement for Future Equity (SAFE) ve Convertible benzeri sözleşmelerin yapılmasına imkân tanınmış olmaktadır.
Fon Süresi, Katılım Fonları ve Fon Adına Yapılacak İşlemlerde Yapılan Değişiklikler
Fon süresine ilişkin bilgi yalnızca ihraç belgesinde yer alacak, fon iç tüzüğünde yer almayacaktır.
Fonların faaliyetlerinin, katılım finans ilkelerine uygun olarak yerine getirileceğinin ihraç belgesinde belirtilmesi, fon unvanında katılım ibaresi kullanılması için yeterlidir.
Fonun ticaret sicili nezdinde yaptığı işlemlerde fon tüzel kişiliğe haiz olup fon adına yapılan işlemler fonun ortağı olacağı şirketlerin kuruluş, sermaye artırımı, pay devri ve benzeri nitelikte işlemleri olarak tanımlanmıştır. Bunun yanında, sayılan işlemleri yapmaya yetkili olan kişilerin tanımı genişletilmiş, kurucu ve portföy saklayıcısının yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile yönetim kurulu tarafından yetkilendirilecek en az ikinci derece imza yetkisine sahip kişiler yetkili olarak sayılmıştır.
Diğer Önemli Değişiklikler
En uygun haberleşme yöntemleri tanımlanmıştır.
Yatırım komitesi toplantılarında, GSYF Tebliğinde asgari olarak bulunması gereken yatırım komitesi üyelerinin çoğunluğunun hazır bulunması gerekecektir.
Fonun yatırım komitesi üyeleri, aldıkları kararlarla sınırlı olmak üzere, fonun girişim sermayesi portföyünün yönetiminden sorumlu olacaktır.
Değişiklik Tebliği uyarınca getirilen düzenlemelere uyum sağlanması için uyum süreleri öngörülmüştür. 21 Eylül 2024 tarihi itibari ile katılma payı ihraç edilen fonlar tarafından 30 Haziran 2025 tarihine kadar uyum sağlanması zorunludur. 21 Eylül 2024 tarihi itibari ile katılma payı ihraç edilen fonlar tarafından girişim sermayesi portföy sınırlamalarına 31 Aralık 2025 tarihine kadar uyum sağlanması zorunludur.
21 Eylül 2024 tarihi itibari ile, yeni getirilen asgari kaynak taahhüdünün nitelikli yatırımcıya satış başladıktan sonraki 1 (bir) yıl içinde tahsil edilmesi şartı, ihraç belgesi onaylanan fonlar için uygulanmaz.
Değişikliklerin yürürlüğe girdiği 21 Eylül 2024 tarihinden sonra, fon portföyünde yer alan, son yıllık finansal tablolarına göre aktif toplamının en az %40'ı (yüzde kırk) gayrimenkul veya gayrimenkule dayalı varlıklardan oluşan ya da ana faaliyet konusu müteahhitlik olan şirketlere girişim sermayesi yatırımı yapılamayacaktır.
Sonuç
Kurul, GSYF Tebliğinde yaptığı değişiklikler ile sektörün ihtiyaç duyduğu birçok konuya netlik ve şeffaflık kazandırmıştır. Değişiklik Tebliği ile GSYF yatırımlarının artması hedeflenmiş ve bunun için şemsiye fona bağlı GSYF kurulmasının önü açılarak Kurula başvuru süreçleri kısaltılmış ve fon bilgilendirme dokümanları sadeleştirilmiştir. GSYF’lerin yurtdışı girişim şirketi yatırımlarına kolaylık getirilmiş ve ileri vadede ortak olma hakkı veren sözleşmeler de girişim sermayesi yatırımları kapsamına alınarak ekosisteme önemli bir katkı sağlanmıştır.
Bu konu hakkında daha fazla bilgi edinmek için info@sadikcapan.com adresinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Comments